W moim sercu jest drozd

który chce się wydostać
ale jestem dla niego za mocny
mówię: zostań tu
nie zamierzam się tobą
przed nikim chwalić

 Levi van Rijn 
 
22 V 1986

       Został wyrzucony ze świata jak pocisk. Opadła zawiesista mgła, ziemia powalana była gęstym smarem. Czuł pulsowanie miasta, jak gdyby było sercem zaledwie parę minut temu usuniętym z ciepłego ciała. Okna jego czynszówki ropiały i wdychał brejowaty, drażniący smród, jakby palono jakieś chemikalia. Wpatrując się w Amstel, widział błoto i pustkę, tonące lampy uliczne, mężczyzn i kobiety dławiących się śmiertelnie, mosty zarzucone domami. Jakiś facet z akordeonem przypiętym do brzucha stał opierając się o ścianę; ręce miał odcięte w nadgarstkach, ale instrument wił się między jego kikutami jak worek pełen węży. Wszechświat skurczył się, osiągając rozmiary czworoboku kamienic i nie było w nim ani gwiazd, ani drzew, ani rzek. Ludzie tu mieszkający byli martwi; zajmowali się wykonywaniem krzeseł, na których siadają inni ludzie w swoich snach.
       Przepysznie zagracony pokój, który stał się zarazem jego bezpiecznym kokonem, granicą pomiędzy odrażającymi wyziewami z zewnątrz a nim, był niemal ekshibicjonistyczny – wystarczył jeden rzut bystrego oka, żeby dowiedzieć się rzeczy, o których on sam rzadko  wspominał, głównie z czystego braku zainteresowania utrzymywaniem bardzo bliskich kontaktów z większością ludzi. Na wszystko, co go tu swą niechlujną radością obejmowało, od książek Roberta Monroe, poprzez poprzekrzywiane rockowe plakaty na jedynej zdartej do gołej cegły ścianie, porozrzucane winyle, ubrania, reprodukcje Muncha i  Cézanne’a, tomiki Bukowskiego, rozmaite posążki Buddy, gromadzone w sumie bez celu, poprzestawiane chaotycznie meble w stylu Ludwika XIV, gitarę, koniecznie niebieską, na to, na ten przerażający eklektyzm zarabiał, będąc jubilerem, początkującym, ale zdolnym. Był także, już nie dla zysku, gitarzystą, jakich wiele, może nie wielkim wirtuozem, bo sam wolał myśleć o sobie jako o szamanie, w którego targanym torsjami ciele pulsuje gitarowa dusza. Przy okazji nie robi zbytniej sensacji ze swojego zainteresowania eksterioryzacją – nigdy nie mówił o tym głośno.
       Wracając jednak do samego amsterdamczyka – nie przepadał za dzieleniem się czymkolwiek (poza swoimi opiniami, których nierozsądnie nie żałował), nie tylko życiem osobistym. Wynikało to, zdawać by się mogło, z rozdmuchanego egocentryzmu i ciągłej nie do końca pojętej, irytującej wręcz ucieczki, ostentacyjnego odizolowywania się w ramach czczenia swojej wolności, lecz prawdę mówiąc krył się za tym głównie strach, strach i jakaś kapryśna nieufność. Ponure niezdecydowanie, wieczne błądzenie po omacku, groteskowe popadanie w skrajności, zakażenie gniewem, zemstą i butą mogłyby definiować go najlepiej. Mogłyby, jednak były to jedynie nabyte stygmaty; to piętno, na które zasłużył sobie bądź nie, które wymyślił dla podkolorowania swojego życia lub którym został rzeczywiście obarczony.  Inaczej niż jego wrodzony brak poczucia taktu, skłonności do przesady, fascynacja brzydotą, dziecinna beztroska, destrukcyjność i bezład, deliryczne stany, które były naturalne i zapewne mniej inspirujące niż wyobrażenie takiego Leviego van Rijna, jakim wszyscy chcieli go widzieć – wyobcowany, ekscentryczny fiksat, przeklęty geniusz, potępiony artysta, brakowałoby tylko, aby podniesiono go do rangi świętego, gdzie on sam nie uznawał żadnych autorytetów. Odpychał od siebie zwracanie się do książek, nauczycieli, nauki, religii, filozofii w celu odnalezienia życiowej drogi, dążył do upojnego rozbudzenia i świadomości bez tortur, na które skazywało się społeczeństwo. Swoją osobę traktował niemal z nieudawaną pogardą, łachmaniarski żywot natomiast – z namaszczeniem. Niejednokrotnie myślał o tym, że chciałby spłonąć jak wybuchająca bajeczna raca, niczym pająk na tle gwiazd, eksplodować całym szałem życia, który pęczniał w nim jak rozgrzane jądro.
       Dojrzał bardzo wcześnie, co nie przeszkadza mu w tym, aby utwierdzać ludzi w przekonaniu, że było inaczej, bo jako błazen lubił bajdurzyć, kpić i odwracać kota ogonem, osiągać granice nieprawdopodobieństwa, delektować się tym, co nieoczekiwane, nigdy nie okazywać zdziwienia czy zaskoczenia, jak gdyby chełpił się, że znane są mu już wszystkie oblicza tego świata, ale wciąż liczy na więcej. Pojęcie wstydu według Leviego było dość abstrakcyjne i wprowadzało do świata całkowicie niezrozumiały dla niego porządek. Lubił krytykować, gdyż miał do tego prawo, robił to jednak nagminnie, co nie znaczy, że pochwały przychodziły mu z trudem. Albo był czymś tak zaaferowany, że nie zwracał uwagi na to, że dookoła niego dzieje się coś niezwykłego, albo po prostu spotykała go rola odbiorcy trudnego i marudnego. Jego beznadziejna nieodpowiedzialność pozwalała mu na wiele swobód, brak zobowiązań i zahamowań, profesjonalizm natomiast żądał od otoczenia nieskazitelnej doskonałości – każdy jest w jakiejś dziedzinie małym hipokrytą. Nawet ten zepsuty dzieciak, bo choć zuchwały i zdefektowany, nadal uroczo, nieznośnie infantylny, tak głupio miękki i delikatny, śmiesznie zachwycony, nie tracący nigdy dystansu. Nie uciekał też nigdy w drastyczną rozwiązłość, gdyż uważał, że nie ma w tym ani ryzyka, ani poczucia humoru, pozbywanie się wszelkich zasad moralnych było odległe od jego wizji bycia wyzwolonym. Oczywiście, niektóre z takich norm tworzą z ludzi niewolników, których widywał na co dzień, egzystujących w fabrykach i kościołach, lojalnych poddanych pańswta i społeczeńswta, na co Levi nigdy w swoim przypadku by się nie zgodził. Wiedział, jak unikać konsekwencji, robiąc przy tym to, czego się pragnie.      Można o nim powiedzieć, że nigdy się nie spieszył, że był dosyć opieszały, a z tego powodu nawet szczęśliwy, że panikował, kiedy zatykały mu się uszy, że nie znosił długich rozmów telefonicznych, że nie oglądał telewizji, sentymentalnie gromadził bilety i wejściówki, w wyniku ostrej świnki został trwale bezpłodny, miał alergię na kocią sierść, uwielbiał Indian, nie potrafił zasnąć w autobusie, miał fetysz szyi, zniszczone opuszki, nie przeziębiał się, omijał ryby i owoce morza, chociaż smakowały mu krewetki, w szkole zdarzyło mu się raz powtarzać klasę, miał wstręt do sportu i góralskiej muzyki. Detale, detale - przywiązywał do nich dużą wagę, bo w kwestii problemu: Człowiek - schemat czy fenomen? opowiadał się po tej drugiej stronie. Szczegóły były wybawieniem. Szczegóły były powtarzalne, ale nigdy w tej samej konfiguracji.

      Przede wszystkim, o czym wspomnieć by należało, zawsze jest lub czuje się trochę zbyt - zbyt odważny bądź zbyt nieśmiały, zbyt zabawny lub zbyt żenujący, zbyt małomówny albo zbyt głośny, zbyt dosadny, zbyt niedokładny, zbyt zainteresowany, zbyt obojętny, zbyt łagodny, zbyt twardy. Zbyt. (Z)byt dopiero określa to, kim Levi van Rijn miałby być - kimś będącym jednocześnie na tak zwanym szczycie, ale też nurzającym się po same uszy w gównie, nigdy pomiędzy, zawsze gdzieś na marginesie skrajności, tam gdzie upycha się wszelkie rzeczy zbyteczne. Ludzie bowiem na ogół nie potrzebują przesady. Jak smutne życia muszą mieć.

odkładam go z powrotem
ale on wciąż cichutko śpiewa
(widać nie pozwalam by zdechł)
więc zasypiamy razem
z naszą słodką tajemnicą
i jest to na tyle ładne
by doprowadzić mężczyznę do płaczu
ale ja nie płaczę
a ty?

powiązania & historia

    

Cześć. Dawno nie byłam na grupowcu, dlatego wyszłam z wprawy. Wyszło jako-tako. Chciałam oddać esencję jego charakteru, bez zaczepiania o historię i takie tam. Pewnie będę to poprawiać. Na razie zachęcam do wątkowania.